ASM Talimatları
AŞILARIN SAKLANMASI VE NAKLİNE İLİŞKİN TALİMAT
1. Aşıların saklanması ve nakline ilişkin uyulması gereken esas düzenleme, 13.03.2009 tarih ve 7941 sayılı Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi’dir.
2. Çizelgede belirtilen üç aylık tarih aralığında aşıların kontrol ve takibinden sorumlu olan aile sağlığı elemanı, aynı zamanda, aşı ihtiyacının tespiti ile Sağlık Müdürlüğü’nden aşıların temin edilmesi ve naklinden, bağlı olduğu aile hekimiyle birlikte sorumludur.
3. Askılı aşı nakil kaplarının sahip oldukları soğuk ömür bir günden kısa olduğundan, bunlar içerisinde bir günden fazla süreyle aşı tutulmamalıdır.
4. Aşıların nakledileceği kapta kullanılacak buz aküleri donmuş vaziyette olmamalıdır; buzdolabı dışında, çalkalama sesi duyana kadar, yaklaşık bir saat bekletilmelidir. Nakil kabına konmadan önce kurulanmalıdır.
5. Nakil esnasında aşılar doğrudan buz akülerine temas etmemelidir; aşıların yanına termometre yerleştirilmelidir.
6. Buz aküleri dondurulurken, ağzında bir miktar boşluk kalmalı ve sızdırmazlığı kontrol edilmelidir.
7. Buz aküleri, yan yüzleri açıkta ve aralarında hava dolaşımı olacak şekilde buzluğa yerleştirilmeli; en az 24 saat dondurulmalıdır.
8. Buzluk 0,5 cm.’den daha kalın buz tutmamalıdır.
9. Buzdolabına aşı yerleştirirken, kapağa yapıştırılmış olan “Aşı Yerleşim Şeması”na uyulmalı, aşılar donmaya karşı hassasiyetleri dikkate alınarak yerleştirilmelidir. Buna göre;
a. Üst rafa: OPA, sulandırıcıları ayrı olmak üzere Hib, BCG, KKK, Kızamık ve Kızamıkçık aşıları ile meningokok aşısı,
b. Orta rafa: DaBT-İPA-Hib, Kuduz aşıları,
c. Alt rafa: KPA, Hep B, Td, DT aşıları ile PPD solüsyonu, aşı sulandırıcıları ve antiserumlar ile Grip aşısı yerleştirilmelidir.
d. Sebzelikte su şişeleri bulunmalıdır.
10. Buzdolabındaki aşı flakonları, yeterli hava akımı aralarında dolaşacak şekilde yerleştirilmelidir.
11. Aşılar orijinal kutularında saklanmalı, buzdolabı duvarına temas etmemelidir.
12. Miadı yakın olan aşılar ön kısımda yer almalıdır.
13. Dolap kapağına hiçbir şey konulmamalıdır.
14. Dolapta aşı, sulandırıcı, antiserum, buz aküsü ve su bidonlarından başka hiçbir malzeme bulundurulmamalıdır.
15. Buzdolabının ısısı sabah ve akşam olmak üzere, günde iki kez kontrol edilmeli, ısı +2°C ile +8°C arasında olmalıdır. Isının yüksek veya düşük seyrettiği hâllerde genelgedeki önlemler uygulanmalıdır.
16. Elektrik kesilmesi hâlinde, buzdolabı kapağı sık sık açılmamalı; buzluktaki aküler kapağa yerleştirilmelidir.
17. Buzdolabı temizlenirken, aşılar aşı nakil kabına alınmalı ve buzdolabı tekrar çalışıp uygun ısıya ulaşınca dolaba aktarılmalıdır.
ATIK YONETİM TALİMATI
HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN
ASM YÖNETİCİSİ
UYGULAMA:
1. ATIKLARIN AYRISTIRILMASI:
1.1. Atıklar; tıbbi atıklar, evsel nitelikli atıklar, cam atıklar, ambalaj atıkları, kesicidelici
atıklar, tehlikeli atıklar seklinde Tıbbi Atıkların Kontrolu Yonetmeliğinde tanımlanmıstır.
1.2. Evsel atıklar (siyah torba): Evsel nitelikli atıklar, kontamine olmamak
kosuluyla tıbbi, tehlikeli ve ambalaj atıkları ile karıstırılmadan siyah renkli
posetlerde toplanmalıdır. ASM binası atıkları, hemsire ve doktor odası atıkları,
yemek atıkları, poliklinik atıkları, koridor atıklar, lavabodaki atıklar vb… atıklardır. Evsel atıklar kesinlikle tıbbı atıklarla karıstırılmaz. Karıstırılırsa tıbbı atık olarak kabul edilir.
1.3. Ambalaj atıklar (mavi torba): Geri kazanılabilen kağıt, karton, plastik, cam
malzemeler, ilac ambalajları kontamine olmamak kosulu ile mavi renkli posetlerde
toplanmalıdır.
1.4.Tıbbi atıklar (kırmızı torba): Tıbbı atıklar “Dikkat Tıbbi Atık” ve “Uluslararası Biotehlike “ amblemi bulunan kırmızı renkli posetlerde toplanıp farklı
bir alanda/bolmede depolanmalıdır. Hastanın kan ve vucut sıvılarıyla kontamine
olmus her turlu atık, kullanılmıs pansuman malzemeleri, kullanılmıs eldivenler,
kataterler, nazogastrik sonda, idrar sondaları, idrar, gaita, balgam kapları, laboratuvar
atıkları, diyaliz atıkları, kan ve kan urunleri, enjektorler (ucu haric) , serum setleri vb…
atıklardır.
1.5. Kesici/delici atıklar: Uluslararası Biotehlike ve Dikkat Kesici ve Delici
Tıbbi Atık ibaresi bulunan plastik veya aynı ozellikte kalın kartondan yapılmıs ozel
kutularda toplanmalıdır. Enjektorler, iğne ucları, branuller, bisturu, ampuller, flakonlar,
lansetler vb… atıklardır.
1.6. Radyoaktif atıklar: Uretildikleri yerden “Turkiye Atom Enerjisi Kurumu
mevzuatı’’ na gore islem gormelidir.
1.7. Tehlikeli atıklar: Tehlikeli atıklar diğer atıklardan ayrı olarak toplanıp
“Tehlikeli Atıkların Kontrolu Yonetmeliği”ne gore islem gormelidir. Tehlikeli
kimyasallar, sitotoksik ilaclar, amalgam atıkları, genotoksik atıklar, farmasotik atıklar,
basınclı kaplar vb… atıklardır.
1.8. Atık torbaları ağzına kadar doldurulmamalı, torbadan torbaya bosaltılmamalı,
dortte uc oranında dolmus atık torbası hemen yenisi ile değistirilmeli, toplama
ekipmanları atıkların kaynağına yakın yerlerde bulundurulmalıdır.
2. ATIKLARIN TOPLANMASI:
2.1. Tıbbi atıklar, tıbbi atık konusunda eğitim almıs personel tarafından toplanır.
2.2. Tıbbı atık toplayıcı personelinin 6 ayda bir mikrobiyolojik ve biyokimyasal
tetkikleri yaptırılır. Hepatit B hastalığına karsı asılaması yapılır. Tetenoz asısı yapılır.
Personel kesici-delici alet yaralanmaları durumunda enfeksiyon kontrol ekibine
muracat etmelidir.
2.3. Tıbbı atık tasıma personeli; maske, eldiven, gozluk takar, turuncu renkli ozel
giysi ve cizme giyer. Soz konusu ozel kıyafet sadece atıkların toplanması ve
tasınması sırasında giyilmelidir baska islerde kullanılmamalıdır.
2.4. Tıbbı atıkların toplanması cuma günleri yapılır. Cöp torbaları tıbbı atık konteynerine koyularak tasınır. Tıbbı atık konteynerleri turuncu renkli, tekerlekli ve uzerinde tıbbı atık amblemi bulunan, kapaklı, paslanmaz metal veya plastikten yapılmıs, kolay temizlenebilen nitelikte olmalıdır.
2.5. Konteynerlar tıbbı atık guzargahı izlenerek tıbbı atık deposuna goturulur.
2.6. Tasıma sırasında posetlerden delinen veya yırtılan olursa, tıbbı atıkların
dokulmesi ve yayılması durumlarında dokulen atıklar uygun ekipmanla derhal guvenli
bir sekilde toplanır. Sıvı artıklar ise pamuk, pecete yardımı ile alınır tıbbı atık
torbasına atılarak ortamın dezenfeksiyonu yapılır.
2.7. Tıbbı atık deposu ASM de bulunmaktadır. Deponun yeterli aydınlatma sistemi mevcuttur. Deponun sıcaklığı gunluk olarak kontrol edilerek kayıt altında tutulur. Depo bir haftalık tıbbı atığı alabilecek kapasitededir. Deponun zemini ve duvarları sağlam, gecirimsiz ve kolay temizlenebilir. Tıbbı atık deposunun kanalizasyonla bağlantısı yoktur.
Kapıda ‘uluslararası biyotehlike’ amblemi ve tıbbı atık yazısı bulunur.Kapı kullanım dısında surekli kapalı ve kilitli tutulur. Gorevli personel dısında kimsenin girmesine izin verilmez. Tıbbı atık deposundaki copler her Cuma VEPA-G.ANTEP tıbbı atık toplama aracı tarafından alınır. Tıbbı atıklar tutanakla teslimedilir.
2.8. Evsel atıkların toplanması saat 17.00 – 18.00 arasında yapılır. Cop torbaları evsel atık konteynerine koyularak tasınır. Evsel atıklar siyah plastik cop torbalarında toplanarak, yesil renkli, tekerlekli,kapaklı, paslanmaz metal veya plastikten yapılmıs, kolay temizlenebilen nitelikte olan evsel atık tasıma konteyneri ile tasınır. Koyteynerler temizlik personeli tarafından evsel atık deposuna tasınır.
2.9. Ambalaj atıklar ilgili firma isbirliği ile ASMDEN uzaklastırılır.
2.10. Radyoaktif atıklar Turkiye Atom Enerjisi Kurumu isbirliği ile uzaklastırılmalıdır.
2.11. Tehlikeli atıklar “Tehlikeli Atıkların Kontrolu Yonetmeliği” ne uygun sekilde
uzaklastırılmalıdır.
3. GECİCİ ATIK DEPOSUNUN TEMİZLİĞİ
3.1. Tıbbı atıkların konulduğu deponun temizliği ve dezenfeksiyonu kuru olarak
yapılır.
3.2. Deponun temizliği her Cuma atıklar alındıktan sonra yapılır.
3.3. Deponun zeminindeki dokulen sıvılar once emici malzeme (talas vb…)
kullanılarak emdirilir. Emilme islemi bittikten sonra talaslar toplanıp kırmızı renkli
tıbbı atık torbasına atılır.
3.4. Depo 1/10 camasır suyu hazırlanarak dezenfekte edilir.
3.5. Diğer tıbbı atık toplanması sırasında kullanılan tum ekipmanlar
gunluk olarak 1/10 camasır suyu kullanılarak dezenfekte edilir.
3.6. Tıbbi atık temizliğinde kullanılan tum malzemeler (temizlik), baska birimlerde
kullanılmamak uzere yerine konur.
3.7. Tıbbi atık temizliği, tıbbi atık toplayıcısı tarafından, tıbbı atık giysileri giyilerek
yapılır.
3.8. Deponun haftalık temizliği yapıldıktan sonra temizliği yapan ve kontrol eden
tarafından kayıt altına alınır.
SORUMLULUK: Tıbbı atıkların ayrıstırılmasından tum ASM personeli,
toplanmasından TEMİZLİK personeli sorumludur.